SHKOLLA TEKNIKE EKONOMIKE TIRANE
Would you like to react to this message? Create an account in a few clicks or log in to continue.

SHKOLLA TEKNIKE EKONOMIKE TIRANE

Faqja zyrtare e Shkolles Teknike Ekonomike Tirane
 
ForumPortalliKėrkoLatest imagesRegjistrohuidentifikimi

 

 GJEOGRAFIA

Shko poshtė 
AutoriMesazh
Admin
Admin



Numri i postimeve : 12
Registration date : 20/11/2007

GJEOGRAFIA Empty
MesazhTitulli: GJEOGRAFIA   GJEOGRAFIA Icon_minitimeTue Jan 08, 2008 4:41 am

Gjeografia


Nga Wikipedia, Enciklopedia e Lirė

• Learn more about citing Wikipedia •


Shko te: navigacion, kėrko

Gjeografia (nga greq. γη / γαια, gi / gea - tokė, dhe γραφειν, grafin - shkruaj, (pėr) shkrim) ėshtė shkenca qė studion, pėrshkruan, sqaron dhe e riparaqet tokėn nė pamjet e saj fizike, si edhe hapėsirėn, mjedisin dhe vendin e jetesės , ndėrveprimin dhe pasojat e organizmave, gjallesave tė sipėrfaqes sė saj. Pra, ajo studion trojet, qofshin ato natyrore apo njerzore, dhe ecuritė (proēeset) qė i ndikojnė ato, si dhe pse ato ndryshojnė me kalimin e kohės, dhe si ato ndryshojnė nė hapėsirė.


Degėt e Gjeografisė
Gjeografia si shkencė ndėr mė vjetrat ndahet nė:

  1. Gjeografinė pėrgjithshme dhe nė
  2. Gjeografinė regjionale.


Gjeografia e pėrgjithshme ndahet nė:

  1. Gjeografinė fizike (natyrore) ku shkencat komponente:

    • Gjeomorfologjia
    • Gjeologjia
    • Klimatologjia
    • Hidrologjia
    • Pedogjeografia
    • Biogjeografia
    • Paleogjeografia
</LI>

<LI>Gjeografinė shoqėrore (Antropogjeografike) ku shkencat komponente janė:

  • Demografia
  • Gjeografia e vendbanimeve
  • Gjeografia ekonomike
  • Gjeografia politike



Kohėve tė fundit gjeografisė sė pėrgjithshme i bashkohe edhe gjeoekologjia. Dikur nė kuader tė sjeografisė fizike kanė qenė edhe gjeografia matematike gjegjėsisht gjeografia astronomike me gjeodezinė dhe hartografinė, por pasi qė janė zhvilluar si shkenca nė vete nuk mund tė radhiten nė sistemin e gjeografisė sė pėrgjithshme.
Gjeografuia regjionale mund tė definohet si aplikim i njohurive gjeografike pėr studime konkrete tė teritoreve,ndamas nė bazė tė ndonji kriteri tė regjionalizimit gjeografik. Pra ajo ėshtė njė disiplinė sintetike shkencore. Gjeografia regjionale mandej ndahet nė gjeografinė e pėrgjithshme regjionale dhe gjeografinė e veēant regjionale.

Historia e Gjeografisė



Kontribues nė lėmin e Gjeografisė


Gjeografia padyshim ėshtė njėra ndėr shkencat mė tė vjetra.
Qė nė parahistori njerėzit kanė tentuar tė sqarojnė zhvillimin e proceseve nė natyrės, mandej t’i njohin renditjet kronologjike edhe pse shkenca nė njė mėnyrė ka qenė e pranishme nė pjesėn mė tė madhe tė civilizimeve tė lashta. Shkrime mė tė shumta pėr natyrėn si tėrėsi i hasim te filozofėt antik. Pėr gjeografinė rezultate tė rėndėsishme nga ajo kohė ka dhėnė Aristoteli - pėr mozaikun e sipėrfaqes sė tokės dhe brezat e nxehtėsisė dhe Erastoteni - mbi madhėsinė dhe dimensionet e Tokės. Erastoteni nė shekullin e III p.e.s. i pari e pėrdori termin gjeografi.
Nė mesjetė vjen deri te stagnimi i shkencave nė pėrgjithėsi duke pėrfshirė edhe gjeografinė. Shkencat e atėhershme janė zhvilluar gjithashtu edhe nė kuadėr te civilizimit islam. Gjeografėt mė tė dalluar tė kėsaj kohe janė Al-Biruni dhe Al-Idrisi.
Zhvillim tė dukshėm tė gjeografisė nė perėndim i dhanė zbulimet gjeografike duke iu falėminderuar detarėve si Kristofor Kolombi, Vasko de Gama, Fernando Mangelani etj.
Zhvillimi i shpejt i astronmisė dhe mekanikės qiellore nė shekullit e XVI dhe XVII, paraqesin bazėn e mendimit tė lėvizjes sė trupave qiellor dhe rrjedhojat e lėvizjes sė tyre pėr Tokėn. Fillimi i zhvillimit tė gjeografisė si shkencė i pėrshkruhet gjeografit holandez Bernard Varenijusit, i cili e ka shkru vepren me titull "Gjeografia e pėrgjithshme". Edhe pse zbulimet e rėndėsishme teknike tė cilat ndikuan nė zhvillimin e gjeografisė nė shekullit XVII dhe XVIII, ajo mbetet kryesisht shkencė deskriptive deri nė paraqitjen e hulumtuesit tė madhė tė gjeografisė me prejardhje gjermane Aleksander Humbollit i cili nė fillim tė shekekullit XIX i vė themelet e gjeografisė moderne. Pas tij mjaft i rėndėsishėm ėshtė edhe Karl Riter i cili ka qenė nėn ndikimin e madh tė filozofit Imanuel Kantit. Kontribut tė rėndėsishėm gjat kėsaj kohe kan dhėnė nė ShBA V.M Denis - teoria e e zhvillimit tė relievit si cikėl gjeografik dhe Vlladimir Dokuqajev nė Rusi.
Gjatė shekulli XIX themelohen katedrat e gjeografisė nėpėr universitetet evropiane.

Shiko edhe kėtė



  • Portal:Gjeografi
  • Gjeografia e shteteve - liste e artikujve per gjeografin e hapsires te ndare sipas sheteve.
  • Lista e elementeve te Gjeografise
  • Lista e shkencave te dalura nga Gjeografia
  • Lista e shkencave te kombinuara me Gjeografin
  • Koordinatat gjeografike
</LI>
Mbrapsht nė krye Shko poshtė
https://shtet.albanianforum.net
 
GJEOGRAFIA
Mbrapsht nė krye 
Faqja 1 e 1

Drejtat e ktij Forumit:Ju nuk mund ti pėrgjigjeni temave tė kėtij forumi
SHKOLLA TEKNIKE EKONOMIKE TIRANE :: MATERIAL MESIMOR :: Material mesimor-
Kėrce tek: